Một hệ thống dẫn nước, chất lỏng trong nhà máy có rất nhiều bộ phận khác nhau, trong đó, van bi là một trong những bộ phận quan trọng nhất. Đây có lẽ là một trong những loại thiết bị công nghiệp không còn xa lạ với chúng ta nữa. Bởi trong nhiều lĩnh vực, cả dân dụng và công nghiệp thì đều cần dùng đến nó. Vậy bạn có thắc mắc van nước này dùng cách nào để điều tiết và thay đổi dòng chảy và những loại nào đang được nhiều người sử dụng? Hãy tìm hiểu điều đó thông qua bài viết ngay sau đây nhé, tin chắc bạn sẽ khá bất ngờ đấy.
Van bi (tên tiếng anh là ball valve) là một thiết bị sử dụng một bộ phận hình cầu để đóng mở và kiểm soát dòng chảy lưu lượng. Bộ phận này là bi kim loại, nhựa, được biết đến với chức năng đĩa van. Ở trên mặt cầu có một cổng, còn được gọi là lỗ khoan, xuyên qua tâm. Khi van mở, tức là lỗ nằm song song với dòng chảy của lưu chất, thì chất lỏng có thể chảy qua nó. Khi quay 90 độ, lỗ khoan sẽ vuông góc với đường dẫn, lúc này, van đã đóng lại và chất lỏng không thể đi qua được nữa.
Mỗi một van bi sẽ có 5 bộ phận chính là trục, thân, bi ( hay còn được gọi là đĩa), tay gạt và gioăng làm kín. Phần thân van làm từ đồng, gang, thép, inox,.. là bộ phận giúp bảo vệ và liên kết các chi tiết khác thành một thể thống nhất hoàn chỉnh. Viên bi hay đĩa van là bộ phận nằm giữa thân, cố định bởi gioăng làm kín và trục. Nhiệm vụ chính của nó là điều tiết dòng chảy và cho phép chất lỏng đi qua. Bộ phận này có hình cầu với một lỗ tròn xuyên tâm. Thép không gỉ hoặc Inox 304 là những vật liệu thường dùng để tạo van bi, bởi chúng có độ cứng cao cũng như khả năng chống ăn mòn tốt.
Bộ phận trục van có chức năng truyền động từ tay gạt tới địa. Nhằm tăng độ bền, chúng được làm từ hợp kim cứng, có khả năng chống ăn mòn cao. Thứ tư là chính là phần gioăng làm kín. Nó có nhiệm vụ làm kín khít giữa Viên bi rỗng và thân van để không cho môi chất bị rò rỉ ra bên ngoài trong quá trình vận hành. Gioăng làm kín được chia thành nhiều loại với những ứng dụng cụ thể bởi chúng có khả năng tương thích hóa học, áp suất và nhiệt độ đa dạng… Vật liệu làm gioăng thường là: PTFE, Metal, Nylon, Graphite, Viton,Reinforced Teflon (PTFE), Hypatite PTFE,.. Bộ phận để mở, đóng van là tay gạt. Khi các đường ống có kích thước và áp suất lớn, bộ chuyền động bằng khí nén, điện hoặc hệ thống tự động hóa thì tay gạt có thể được thay bằng vô lăng hoặc hộp số.
Van bi dạng pull port có đường kính lỗ bi bằng với đường kính ống. Nhờ điều này mà lực ma sát giữa lưu chất và van được giảm đi rất nhiều, không bị tụt áp đường ống, dòng chảy diễn ra bình thường. Xong do thiết kế van lớn và đắt tiền nên dạng này thường chỉ được sử dụng kho cần dòng chảy lớn. Những trường hợp dùng van bi dạng pull port là dùng dòng chất có áp lực cao và lưu lượng lớn để nạo vét, làm sạch đường ống. Bạn có biết van bi có cấu tạo như thế nào và những loại nào đang được sử dụng nhiều nhất trong thời gian gần đây hay không? Bất kể là khía cạnh nào đi chăng nữa , dù là cuộc sống sinh hoạt thường ngày hay các hoạt động sản xuất thì trong các hệ thống đường ống cũng là một thiết bị không thể thiếu.
>>> Xem thêm : Van bi điện – Có những đặc điểm nào của van bi có lợi cho việc vận hành hay sửa chữa