Lễ cắm nêu cúng lúa là nghi lễ ko thể thiếu đc trong cuộc sống đời thường tâm linh của người M’nông nhằm cầu mong thần linh che chở và phù hộ cho lúa rẻ, đc mùa, mái ấm gia đình no ấm, niềm hạnh phúc. Lễ cắm nêu cúng lúa đc diễn ra khi lúa đã đc khiến cho cỏ, vun gốc hai lần.
Đại ý lời khấn: lúc này ta báo cho hồn lúa, hồn kê, hồn bầu, hồn bí ta sẽ cắm nêu cúng lúa. các thần lúa, thần kê, thần đậu, thần mướp tới ngày đó những thần gọi nhau về ăn lợn, ăn gà, ăn vịt, uống rượu nhà ta. Mời những thần ở luôn ngôi nhà mình. Khấn vái hẹn ngày mang các thần lúa xong, chủ rẫy khai mạc khiến nêu cúng lúa.
Lễ cắm nêu cúng lúa
được thực hiện như sau: Buổi
sáng ngày
chuẩn bị cắm nêu cúng lúa, chủ rẫy
ra đi khu rẫy sẽ cúng lúa, lấy dây buộc túm phần lá của vài bụi lúa
và khấn
thông báo cho thần lúa biết ngày
làm lễ cắm nêu cúng lúa.
Lễ vật gồm: lợn, gà, vịt, rượu, hai cây nêu đã làm cho (một cây để cắm trước nhà, một cây cắm ở kế bên rẫy), cây cau rừng, cây lúa khô, củ bí kì nam (khắc thành mặt người). các con vật hiến sinh này đều được buộc quanh cột nêu từ tối hôm trước cho đến sáng sủa hôm sau.
Tối hôm đó
gia chủ khấn vái mời
các thần lúa, thần ngô, thần đậu, thần mướp, thần bầu bí
đến ăn lợn gà
và ở lại
ngôi nhà của mình.
sáng hôm sau chủ nhà giết những con vật hiến sinh này lấy tiết, mật, gan, tim và một con gà đem vào rẫy làm cho lễ cúng. Chủ rẫy dựng một cây nêu ở bên trên rẫy và lấy tiết con vật hiến sinh quẹt vào cây nêu, van xin thần lúa bình tĩnh ở lại sở hữu rẫy gia đình ngôi nhà của mình. Rồi khấn: Ơi rừng núi tổ tiên, hỡi các thần: thần lúa, thần rừng, thần suối, thần rau. từ bây giờ mời những thần về phía trên cộng mái ấm gia đình tôi ăn một bữa cơm, gia đình tôi làm cho lễ cúng những thần, xin những thần phù hộ bảo đảm cho rẫy lúa mái ấm gia đình tôi được thấp, đc trúng mùa, ngăn không cho con sâu, con chuột, con sóc đớp phá hoại rẫy lúa, do vậy mái ấm gia đình tôi nghèo mong những thần thông cảm, sở hữu tiết ăn tiết, mang gan ăn gan, với rau ăn rau, sở hữu gà ăn gà, có vịt ăn vịt…. những thần hãy cộng gia đình tôi uống rượu bắt buộc. Hỡi các thần hãy về phía trên cộng ăn cơm cùng uống rượu cần cùng gia đình mang bà con.
lúc cúng rẫy dứt, chủ nhà chặt một trong những cây cau rừng mang về cùng có củ bí kì nam (tượng trưng cho thần giữ nhà) mang lại đặt trước nhà để xua đuổi ma quỷ. Người M’nông khái niệm rằng, củ bí kì nam sẽ giữ cho gió bão ko tràn qua rẫy, những thần xấu, thần hung như thần Krăch, thần Ndu thấy củ bí kì nam cũng bắt buộc hạn chế xa, không vào phá rẫy.
Cúng trên rẫy chấm dứt, về nhà: chủ nhà lấy tiết gà, vịt thoa vào cây nêu ở nhà rồi khấn vái: lúc này mời những thần sâu, thần mối về nhà uống rượu, ăn thịt, mong các thần sâu, thần mối ăn no uống say bảy tám ngày ngay tắp lự, ngủ thật say ba bốn tháng mới tỉnh, không ra đc rẫy để phá lúa. Bà vk chủ rẫy hát cúng: Hỡi các thần hãy xua đuổi con chuột, con sóc, con heo rừng tránh xa không vào rẫy phá lúa, phù hộ cho mái ấm gia đình đc mùa, mái ấm gia đình tôi sẽ khiến lễ tạ ơn các thần.
sau đó người nhà cũng ko quên mời khách đến chung vui sở hữu gia đình, bọn họ cùng nhau bắt gặp ca hát, nhấp những ché rượu bắt buộc phấn kích. Rồi đầy đủ người mở màn uống rượu, người trộn lúa giống lúc trỉa lúa được mời uống trước, tiếp đến gia chủ và bà con bằng hữu trong bon thôn. mọi người vừa uống rượu vừa đánh chiêng hát múa phấn kích cùng hòa quyện sở hữu âm thanh hùng vĩ của núi rừng trầm bổng, chiếc âm hưởng của cuộc sống thường ngày lao lực nơi núi rừng hoang sơ. hiện tại, người M’nông ở xóm Đắk Ngo (Tuy Đức) vẫn duy trì nghi lễ này.
Trung tâm từ thiện –
Nhà May Mắn
Địa chỉ: 19A, Đ. Số 1, Kp 9, P. Bình Hưng Hoà A Q. Bình Tân, Tp. Hồ Chí Minh, Việt Nam
Hotline : 090 906 2528
Web site : https://maison-chance.org/shop
