Trước đây, trà được coi là một thứ có giá trị cao. Từ thời nhà Đinh, đây đã được coi là một trong những cống phẩm thượng hạng. Và thông thường, chỉ có vua chúa lúc đó mới được thưởng thức trà ngon. Uống trà mang lại cho ta nhiều lợi ích và đặc biệt giúp tâm tình trở nên thư thái hơn. Thật chẳng sai khi nói rằng đây đã là một nét đẹp văn hóa của người Việt chúng ta. Và đó cũng sẽ là điều chúng ta tìm hiểu vào ngày hôm nay.
Trà và nguồn gốc : Theo các chuyên gia, trà có nguồn gốc từ khu vực châu Á, chủ yếu là ở Tây Nam Trung Quốc và Bắc, ước chừng là dưới triều nhà Thương (1600 TCN – 1046 TCN).Theo những tài liệu cổ của Trung Quốc, trà đực tìm ra bởi Thần Nông – một trong Tam Hoàng. Truyền thuyết Trung Hoa, kể rằng khi đó Thần Nông là người dạy nhân dân cách làm ruộng và rất giỏi y thuật. Năm 2737 TCN, một cơn gió tình cờ cuốn những lá trà vào nồi nước đang sôi của ông. Ngay sau đó, ông nhận ra thứ nước uống đó giúp tinh thần mình phấn chấn hơn hẳn, và ông đã gọi nó là “chè”.
Trà là thức uống tốt cho sức khỏe : Trong chè có rất nhiều khoáng chất sinh học. Chúng ta có thể dễ dàng kể đến như polyphenol, các alkaloid, aminoaxit, vitamin, flavonoid, flour, tanin, saponin… Sau quá trình dài nghiên cứu, các nhà khoa học nhận ra đây là một kho tàng của hoạt chất sinh học và có thể chia ra thành 12 nhóm.
Trà từ lâu được xem như một loại dược liệu quý. Tuy nhiên về tác dụng của nó thì không phải ai cũng hiểu rõ. Trải qua thời gian dài nghiên cứu, các nhà khoa học nhận thấy trà có đến 15 lợi ích đối với sức khỏe con người. Đầu tiên chính là khả năng chống ung thư, ngăn cản các tế bào xâm nhập và chặn đứng sự di căn của những khối u trong cơ thể. Ở đây chúng ta không thể không kể đến EGCG – hoạt chất oxy hóa mạnh có công lớn nhất trong vai trò này. Thứ hai chính là tác dụng bảo vệ tim mạch, ngăn ngừa xơ vữa động mạch. Hợp chất catechin trong trà xanh giúp giảm viêm, loại bỏ cholesterol. Thứ ba, trong trà còn chứa EGCG kết hợp cùng với polyphenol giảm nguy cơ sỏi mật. Ngoài ra, có những nghiên cứu chỉ ra rằng trà xanh còn giúp hỗ trợ điều trị bệnh răng miệng, bệnh huyết áp, thanh nhiệt, đào thải độc tố, chữa viêm họng, chữa đầy bụng, đầy hơi, làm lợi tiểu, giảm cân, khả năng mắc bệnh tiểu đường, chống lão hóa, lo âu, vi khuẩn gây bệnh, khử mùi hôi chân, có lợi cho trẻ em,..
Cách uống trà ở mỗi nước : Hiện nay, có hơn 40 nước trồng trà với số lượng chủng loại đa dạng và phong phú. Ứng với mỗi loại, người ta lại có một cách thưởng thức khác nhau. Có những phong cách uống đặc sắc, được coi là nghệ thuật, cũng từng được xem là môn tôn giáo tại Nhật và Trung Hoa.
Trà không phải chỉ đơn giản là uống, những bậc tiền nhân cho rằng đó là cả một nghệ thuật. Cách uống trà ngày nay dựa trên “cửu đạo trà” của Lục Vũ, bao gồm phẩm, ôn, đầu, trúng, mân, phục, chân, kính, ẩm. Trong đó, so với những nơi khác, cách ẩm trà của người Việt có sự độc đáo riêng.
Việc uống trà của các bậc tiền nhân xưa cũng có rất nhiều nét riêng. Trước khi uống thì phải dùng mũi để cảm nhận hương vị của trà. Lúc này mới từ từ hạ xuống miệng, uống một ngụm nhỏ và cảm nhận vị lan trong miệng. Đầu tiên sẽ thấy có chút đắng chát, chân răng chặt lại, miệng chép liền mấy cái thì cảm thấy có vị ngọt dịu. Người ta không uống một hơi hết cả li mà vừa uống, cảm nhận và luận về trà. Mùi vị của trà thường không thể lẫn vào đâu được, không chỉ bởi thành phần mà còn bởi cách làm ra nó cũng đặc biệt không kém. Đó cũng chính là nét đặc biệt khi uống trà mà bạn không thể cảm nhận từ việc uống các thức uống khác. Bởi lẽ uống trà chính là cảm nhận quá trình làm ra trà.
Trong suốt thời gian dài lịch sử, đối với những phong tục của người Việt, uống trà được xem là một nét đẹp văn hóa vẫn còn được duy trì tới ngày nay với độ phổ biến vô cùng rộng rãi. Trà tồn tại như một thứ gì đó hiển nhiên, gắn chặt với cuộc đời ông cha ta. Và ngày nay, người ta vẫn dễ dàng bắt gặp thức uống này ở nhiều địa điểm khác nhau.
>>> Xem thêm : hồng trà – Những điều chưa từng tiết lộ về văn hóa uống trà lâu đời
